De jaarrekening is opgesteld met inachtneming van de voorschriften zoals opgenomen in het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) en de verordening ex artikel 212 Gemeentewet, waarin door de gemeenteraad de uitgangspunten voor het financiële beleid, alsmede de regels voor het financiële beheer en voor de inrichting van de financiële organisatie zijn vastgesteld.

Vaste activa
De vaste activa op de balans zijn conform de artikelen 33 van het Besluit Begroting en Verantwoording (in het vervolg: BBV) onderverdeeld in:

• immateriële vaste activa (niet van toepassing);
• materiële vaste activa;
• financiële vaste activa.

immateriële vaste activa:
Het BBV kent de volgende soorten immateriële vaste activa:

• De kosten die zijn verbonden aan het sluiten van geldleningen en het saldo van agio en disagio;
• De kosten van onderzoek en ontwikkeling voor een bepaald actief;
• De bijdragen aan activa in eigendom van derden.

materiële vaste activa
De materiële vaste activa zijn fysiek aanwezige activa. Het BBV kent de volgende soorten materiële vaste activa:

• investeringen met een economisch nut;
• investeringen met een economisch nut, waarvoor ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden geheven;
• investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut.

De immateriële en materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen de oorspronkelijke verkrijgingsprijs (de inkoopprijs en de bijkomende kosten) of vervaardigingsprijs (de aanschaffingskosten van de gebruikte grond- en hulpstoffen en de overige directe kosten), verminderd met de ontvangen subsidies en bijdragen van derden, de jaarlijkse afschrijvingslasten en afwaarderingen wegens duurzame waardeverminderingen. Duurzame waardeverminderingen van vaste activa worden onafhankelijk van het resultaat van het boekjaar in aanmerking genomen.

De op de oorspronkelijke verkrijging- of vervaardigingsprijs toegepaste jaarlijkse afschrijvingen corresponderen met een stelsel dat is afgestemd op de verwachte toekomstige gebruiksduur (kortste van de geschatte economische levensduur óf technische gebruiksduur) van de geactiveerde objecten en voorzieningen. Op gronden vinden geen afschrijvingen plaats.

De gehanteerde afschrijvingen zijn gebaseerd op de door de gemeenteraad vastgestelde afschrijvingstabel die gold op het moment van investeren. Er wordt lineair afgeschreven, tenzij anders vastgesteld door de Raad. Afschrijving vindt plaats op zowel investeringen met een economisch nut als op investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut.

financiële vaste activa:
Het BBV kent de volgende soorten financiële vaste activa:

• kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen, gemeenschappelijke regelingen en overige verbonden partijen;
• leningen aan openbare lichamen, woningbouwcorporaties, deelnemingen en overige verbonden partijen;
• overige langlopende leningen;
• uiteenzettingen in ‘s Rijks schatkist met rentetypische looptijd van één jaar of langer;
• uiteenzettingen in de vorm van Nederlands schuldpapier met een rentetypische looptijd van één jaar of langer;
• overige uitzettingen met een rentetypische looptijd van één jaar of langer.

Onder de financiële vaste activa zijn deelnemingen, langlopende  geldleningen en langlopende uitzettingen opgenomen. De verstrekte langlopende geldleningen en -uitzettingen zijn opgenomen tegen de nominale waarde verminderd met de ter zake ontvangen aflossingen en eventueel gevormde voorzieningen voor oninbaarheid.  De deelnemingen zijn gewaardeerd tegen de oorspronkelijke verkrijgingsprijs

Vlottende activa
De vlottende activa op de balans worden in overeenstemming met het BBV onderverdeeld in:

• voorraden;
• uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar;
• liquide middelen;
• overlopende activa.

Voorraden
Het BBV kent de volgende soorten voorraden:

• grond- en hulpstoffen;
• onderhanden werk, waaronder bouwgronden in exploitatie;
• gereed product en handelsgoederen;
• vooruitbetalingen.

De onderhanden werken, bouwgronden in exploitatie zijn opgenomen tegen de inbrengwaarde, vermeerderd met de vervaardigingskosten en bijgeschreven rente en verminderd met de opbrengst wegens gerealiseerde grondverkopen. De voorraad gereed product is gewaardeerd tegen historische verkrijgingsprijs.

Kortlopende vorderingen, liquide middelen en overlopende activa
De uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar, liquide middelen en overlopende activa zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde. De gevormde voorzieningen voor oninbaarheid van debiteuren zijn op de nominale waarde van de debiteuren in mindering gebracht.

Passiva

Reserves en voorzieningen
Op de reserves en voorzieningen wordt conform de herziene nota reserves en voorzieningen geen rente bijgeschreven met uitzondering van de volgende voorzieningen:

• Infrastructurele maatregelen openbaar vervoer (rentepercentage: door het ministerie van Verkeer en waterstaat jaarlijks te bepalen);
• Voorziening planexploitaties en spaarvoorziening rioleringen (rentepercentage het jaarlijks op begrotingsbasis berekende rente omslagpercentage).

Voorzieningen en de lang- en kortlopende schulden en overlopende passiva
Voorzieningen en de lang- en kortlopende schulden en overlopende passiva zijn opgenomen tegen de nominale waarde.

Tussentijds winst nemen op de planexploitaties
Het BBV schrijft tussentijds winst nemen niet voor. Tussentijds winst nemen mag, maar het is geen verplichting. Kies een gemeente ervoor, dan dient men dit principe wel consistent toe te passen.

Tussentijds winst nemen op basis van het realisatieprincipe verdient de voorkeur boven toepassing van het voorzichtigheidsprincipe, als:

• er een betrouwbare en actuele kostprijsberekening aanwezig is;
• de opbrengsten voldoende zeker zijn, dat wil zeggen dat er geen belangrijke verkopen meer moeten plaatsvinden en;
• de nog te maken kosten op een verantwoorde wijze kunnen worden toegerekend aan het gerealiseerde en niet-gerealiseerde deel van de grondexploitatie;

Als niet aan één of meer van deze voorwaarden wordt voldaan, dan moet de winst volledig verantwoord worden in het boekjaar waarin de grondexploitatie is gerealiseerd. Dit wordt de “completed contract” – methode genoemd: winstneming bij afsluiting van de grondexploitatie.

Het is het aanbevelenswaardig om ook bij toepassing van het realisatieprincipe voorzichtigheid in acht te nemen. Het aanhouden van een voorzichtigheidspercentage, van bijvoorbeeld 75%, voorkomt dat er volledig winst wordt genomen. Het aanhouden van een voorzichtigheidspercentage geeft in de grondexploitatie budgettaire ruimte om onvoorziene tegenvallers op te vangen zonder dat er een correctie behoeft plaats te vinden van de reeds genomen winst.

Op grond van artikel 53 van het Besluit Begroting en Verantwoording Provincies en Gemeenten
(BBV) dient in de toelichting op de balans inzicht te worden verschaft in belangrijke verplichtingen
waaraan de gemeente voor de komende jaren is gebonden en die niet zijn verwerkt in de balans.
Hieronder vindt u het overzicht van de ‘niet uit de balans blijkende verplichtingen’ van de gemeente
Hilversum in 2016 en de jaren daarna (alle bedragen x € 1.000):

1. Met ingang van 1 april 2014 is er een contract afgesloten voor restauratieve voorzieningen in het stadskantoor met Albron. Dit contract is met 1 jaar verlengd tot 31 maart 2018. De contractuele verplichting per jaar bedraagt circa € 52.000.
2. Met ingang van 1 april 2014 is er een contract afgesloten met Rosco catering voor restauratieve voorzieningen voor diverse locaties. Dit contract is verlengd tot 31 maart 2018. De contractuele verplichting per jaar bedraagt circa € 100.000.
3. Met Pelican Rouge Coffee Solutions B.V. is per 1 mei 2015 een overeenkomst aangegaan voor de duur van 2 jaar tot 30 april 2017 voor het verzorgen van de koffievoorziening. Deze is verlengd tot 31 april 2019. De jaarlijkse vergoeding is ongeveer € 90.000.
4. De huurovereenkomst van het pand Wilhelminastraat met Dutch Property Company Vermeer 4 B.V. is verlengd tot 31 december 2021. De jaarlijkse vergoeding bedraagt € 350.000. Vanaf 2020 kan de waarde van dit contract worden gehalveerd.
5. Het aantal nog niet opgenomen vakantiedagen tot en met december 2014 kan een verplichting tot uitbetaling opleveren, namelijk in geval deze niet als vrije dagen worden opgenomen maar worden verkocht (binnen de beperkingen die hiervoor zijn gesteld).
6. Aan de Emmastraat 66 (ten behoeve van International Department van de Violenschool) wordt een schoolgebouw met parkeerplaatsen en buitenterrein gehuurd. De huurperiode eindigt 31 december 2017 en bedraagt momenteel € 78.000 per jaar.
7. Met ingang van 1 juli 2016 (tot en met 15 januari 2018) wordt voor € 122.000 op jaarbasis kantoorruimte aan de Anton Philipsweg gehuurd. Een deel van de ruimte wordt onderverhuurd aan organisaties en instellingen voor onderwijs, buitenschoolse opvang en peuterwerk. De verplichting voor Hilversum bedraagt daardoor € 73.000 op jaarbasis.
8. De Melkfabriek 5 wordt gehuurd vanaf 1-1-2012 en beschikbaar gesteld aan de Avonturijn (v.m. Kruispunt). De huur is aangegaan voor de duur van 30 jaar. Het huurbedrag is € 218.000 per jaar.
9. Het dagelijks beheer en onderhoud van de openbare ruimte worden sinds 2007 uitgevoerd door de Tomin/SBS. In 2007 is er een contract afgesloten met een looptijd van tien jaar. In het contract zijn prestatieafspraken gemaakt over het groenonderhoud en straatreiniging. Voor de gladheidsbestrijding, stormschade en calamiteiten is geen verplicht bedrag aan te geven omdat het contract open-eindeafspraken bevat.
10. Met LeasePlan Nederland N.V.is per 1 september 2015 een overeenkomst aangegaan voor de duur van 4 jaar tot 31 augustus 2019 voor het afnemen van personen- en bedrijfsauto's op basis van Full Operational lease op basis van gesloten calculatie.
11. Met ingang van 1 januari 2017 is er een contract afgesloten voor beveiligingsdiensten met Trigion Beveiliging BV. Dit contract loopt tot 31 december 2018, met mogelijkheid tot verlenging van 2 jaar. De contractuele verplichting per jaar bedraagt circa € 85.000.
12. Met ingang van 1 maart 2015 is er een contract afgesloten voor parkeerdiensten met P1 On Street BV. Dit contract loopt tot 28 februari 2018. De contractuele verplichting per jaar bedraagt circa € 450.000.
13. Met ingang van 1 januari 2016 is er een contract afgesloten voor levering van elektriciteit met DVEP Energie BV. Dit contract loopt tot 31 december 2017, met mogelijkheid tot verlenging van 2 jaar. De contractuele verplichting per jaar bedraagt circa € 610.000.
14. Met ingang van 1 januari 2014 is er een contract afgesloten voor levering van gas met Eneco Zakelijk BV. Dit contract loopt tot 31 december 2018. De contractuele verplichting per jaar bedraagt circa € 210.000.
15. Met ingang van 1 januari 2014 is er een contract afgesloten voor onderhoud WT installaties met MIT Installatietechniek. Dit contract loopt tot 31 december 2017, met mogelijkheid tot verlenging. De contractuele verplichting per jaar bedraagt circa € 100.000.
16. Met ingang van 1 januari 2017 is er een raamwerkovereenkomst Standaard software en SAM afgesloten met SoftwareONE BV. Dit contract loopt tot 31 december 2018, met mogelijkheid tot verlenging van 2 jaar. De contractuele verplichting per jaar bedraagt circa € 325.000.
17. Het onderhoudscontract “Key2Financiën” loopt via Centric en geldt voor onbepaalde tijd. De jaarlijkse last bedraagt € 78.000.
18. Met Microsoft is overeenstemming bereikt over de vergoeding van de licentiekosten. De looptijd bedraagt 3 jaar (ingaande 01-01-2012) met een optie tot jaarlijkse verlenging tot een maximum van drie jaar (dus maximaal 6 jaar). De jaarlijkse vergoeding bedraagt € 100.000.
19. Het contract met de huidige leverancier loopt tot medio 2018. De jaarlijkse last -mede afhankelijk van het gebruik- bedraagt ± € 150.000.

Er hebben zich na balansdatum geen substantiële ontwikkelingen voorgedaan.

Immateriële vaste activa

Conform de aanpassing in de BBV worden met ingang van 2016 de 'bijdragen aan activa in eigendom van derden' verantwoord onder de Immateriële vast activa. In de jaarrekening 2015 stonden deze verantwoord onder de Financiële vast activa.

Het verloop van de boekwaarde is als volgt:

Bijdrage aan activa van derden
In 2016 hebben er geen vermeerderingen en verminderingen plaatsgevonden.

Materiële vaste activa

De onder activa verantwoorde materiële vaste activa met economisch nut hebben betrekking op:

• Gronden en terreinen
• Woonruimten
• Bedrijfsgebouwen
• Grond- weg- en waterbouwkundige werken
• Vervoermiddelen
• Machines, apparaten en installaties
• Overige materiële vaste activa

Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen activa waarvoor ter bestrijding  van de kosten een heffing kan worden geheven.

De onderstaande toelichtingen op de diverse activaposten richten zich voornamelijk op de vermeerderingen en verminderingen. Daarnaast worden ook de afwaarderingen van een korte toelichting voorzien. De (reguliere) afschrijvingen worden niet nader toegelicht, dit betreft de reguliere, jaarlijks terugkerende lasten.

Economisch nut

De BBV schrijft voor onderscheid te maken tussen investeringen met een economisch nut en met een maatschappelijk nut. Investeringen hebben een economisch nut indien zij verhandelbaar zijn en / of indien ze kunnen bijdragen aan het genereren van middelen. Voorbeelden hiervan zijn een zwembad, riolering, tolweg, vuilnisauto’s, computers, stadhuis en schoolgebouwen.

Daarnaast wordt onderscheid gemaakt tussen investeringen met economisch nut, waarvoor ter bestrijding  van de kosten een heffing kan worden geheven en investeringen waarbij dat niet het geval is.

Af- en opwaarderingen
Met ingang van begrotingsjaar 2017 is een nieuw rekeningschema ingevoerd. Bij het invoeren hiervan in 2016 is geconstateerd dat een aantal bestaande activa niet voldeed aan de huidige regelgeving of het door de raad  vastgestelde financieel beleid.
Het gaat om de volgende onderdelen:

• Objecten < € 10.000
  Conform de huidige nota investeringen, waarderingen en afschrijvingen mogen objecten met een aanschafwaarde kleiner dan € 10.000 niet geactiveerd worden. Bij het begroten is deze regel gehanteerd, maar bij de afsluiting van objecten is verzuimd deze regel toe te passen zodat activa, die oorspronkelijk hoger geraamd waren, alsnog geactiveerd zijn. Na deze constatering zijn in 2016 alle afgesloten objecten < € 10.000 afgeboekt. De afboeking leidt tot een totale last in 2016 van € 183.000. In de begroting 2017 zijn daardoor de kapitaallasten ca. € 16.000 lager.
• Objecten niet meer in bezit
  Bij het omzetten van de activa naar het nieuwe rekeningschema is vastgesteld dat een aantal activa niet meer in bezit is. Achteraf moet geconstateerd worden dat bij verkoop of sloop niet alle activa van de betreffende objecten zijn afgeboekt. Conform de bestaande wetgeving is dit niet toegestaan. Nadat dit in 2016 geconstateerd is, zijn alle objecten die niet meer in bezit zijn daarom afgeboekt. De afboeking leidt tot een totale last in 2016 van € 957.000. De afschrijvings- en rentelasten gaan hierdoor in de begroting 2017 met ca. € 60.000 omlaag.
• Object met negatieve waarde
  Verkoopopbrengsten waren geactiveerd in de activa. Het BBV geeft aan dat dit alleen mag indien er een directe relatie met een activa is. Dit is hier niet het geval. De afboeking leidt tot een baat in 2016 van € 1.299.000.
  Omdat de raad bij het vaststellen van het Onderwijshuisvestingsplan 2011 besloten heeft om deze middelen voor onderwijshuisvesting te bestemmen, is dit vrijgevallen bedrag in 2016 toegevoegd aan een bestemmingsreserve ter dekking van kapitaallasten onderwijshuisvesting. Het effect op de exploitatie is zodoende nihil.

Het betreft hier het toepassen van foutherstel. De hierboven geschetste onvolkomenheden zijn in de loop van een aantal jaren ontstaan en zijn elk afzonderlijk van geringe invloed geweest op het resultaat van het desbetreffende jaar. Vanaf 2017 zijn er lagere kapitaallasten van ca. € 78.000; dit is 0,04% op een begroting van € 233 miljoen aan lasten. De impact op het eigen vermogen is ook relatief gezien beperkt. Het bedrag van de afwaardering ad € 1,2 miljoen bedraagt  1,2 % van het eigen vermogen per 31 december 2016. Het getrouwe beeld is als gevolg van deze fout in de desbetreffende jaren niet fundamenteel beïnvloed.
Tegelijkertijd met deze jaarstukken zal de raad een voorstel krijgen tot het vaststellen van nieuw financieel beleid. Er is een uitvoeringsplan opgesteld om het aangepaste financieel beleid in de organisatie uit te rollen. Met de investering in een nieuw rekening schema (ingevoerd 1-1-2017) en het geactualiseerde financiële beleid is het instrumentarium om de basis op orde te krijgen, sterk verbeterd.

Conform de BBV is met ingang van 2016 de balanspost 'Niet in exploitatie genomen gronden' komen te vervallen. Dit betekent dat deze gronden geherrubriceerd zijn van de 'Voorraden' naar 'Gronden en terreinen' bij de materiële vaste activa. De balanswaarde mag nu volgens de regels niet hoger zijn dan de verkrijgingsprijs of duurzaam lagere marktwaarde, en moet afgewaardeerd worden als dat wél het geval zou zijn. In Hilversum is daar echter geen sprake van, waardoor alleen sprake is van een verschuiving van € 7.182.000.

Het verloop van de boekwaarde is als volgt:

De onderstaande toelichtingen op de in deze tabel opgenomen activaposten richten zich op de vermeerderingen en verminderingen. Daarnaast worden ook de afwaarderingen van een korte toelichting voorzien. De (reguliere) jaarlijks terugkerende afschrijvingen worden niet nader toegelicht.

Gronden en terreinen (economisch nut)

De vermeerderingen en verminderingen over 2016 betroffen:

In 2016 heeft een afwaardering van € 3.672.000 plaats gevonden, waarvan € 3.610.000 op het stationsplein.

Woonruimten (economisch nut)

De vermeerderingen en verminderingen over 2016 betroffen:

Bedrijfsgebouwen (economisch nut)

De vermeerderingen en verminderingen over 2016 betroffen:

Over 2016 is er voor 1.032.000 afgewaardeerd. Dit betreft voornamelijk voormalige schoolgebouwen.

Grond-, weg- en waterbouwkundige werken (economisch nut)

In 2016 hebben er geen vermeerderingen en verminderingen plaatsgevonden. Wel heeft er een afwaardering plaats gevonden van € 62.000.

Vervoermiddelen (economisch nut)

In 2016 hebben er geen vermeerderingen en verminderingen plaatsgevonden.

Machines, apparaten en installaties (economisch nut)

De vermeerderingen en verminderingen over 2016 betroffen:

In 2016 heeft een afwaardering van € 24.000 plaats gevonden.

Overige materiële vaste activa (economisch nut)

De vermeerderingen en verminderingen over 2016 betroffen:

In 2016 de geactiveerde opbrengst van onderwijsgronden van € 1.299.000 afgewaardeerd. Daarnaast is € 207.000 afgewaardeerd.

Economisch nut, waarvan ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden gegeven:

De BBV schrijft voor onderscheid te maken tussen investeringen met een economisch nut en met een maatschappelijk nut. Investeringen hebben een economisch nut indien zij verhandelbaar zijn en / of indien ze kunnen bijdragen aan het genereren van middelen. Voorbeelden hiervan zijn een zwembad, riolering, tolweg, vuilnisauto’s, computers, stadhuis en schoolgebouwen.

Daarnaast wordt onderscheid gemaakt tussen investeringen met economisch nut, waarvoor ter bestrijding  van de kosten een heffing kan worden geheven en investeringen waarbij dat niet het geval is.

Het verloop van de boekwaarde is als volgt:

Bedrijfsgebouwen (economisch nut, waarvan ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden gegeven)
De vermeerderingen en verminderingen over 2016 betroffen:

Over 2016 wordt een afwaardering van € 75.000 verantwoord.

Grond-, weg- en waterbouwkundige werken (economisch nut, waarvan ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden gegeven)
De vermeerderingen en verminderingen over 2016 betroffen:

Over 2016 wordt een afwaardering van totaal € 21.000 verantwoord.

Vervoersmiddelen (economisch nut, waarvan ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden gegeven)
De vermeerderingen en verminderingen over 2016 betroffen:

Machines, apparaten en installaties (economisch nut, waarvan ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden gegeven)
De vermeerderingen en verminderingen over 2016 betroffen:

Overige materiële vaste activa (economisch nut, waarvan ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden gegeven)
De vermeerderingen en verminderingen over 2016 betroffen:

Maatschappelijk nut

De BBV schrijft voor onderscheid te maken tussen investeringen met een economisch nut en met een maatschappelijk nut. Investeringen met een maatschappelijk nut zijn activa die geen economisch, maar een maatschappelijk nut hebben. Het gaat hierbij uitsluitend om investeringen in de openbare ruimte: (water)wegen, straten, pleinen, viaducten, geluidswallen, parken, openbare verlichting. Deze investeringen dienen duidelijk een maatschappelijk nut, maar ze genereren geen middelen (er is geen markt voor).

Het verloop van de boekwaarde is als volgt:

Grond-, weg- en waterbouwkundige werken (maatschappelijk nut)
De vermeerderingen en verminderingen over 2016 betroffen:

Over 2016 wordt een afwaardering van totaal € 49.000 verantwoord.

Machines, apparaten en installaties (maatschappelijk nut)
De vermeerderingen en verminderingen over 2016 betroffen:

Over 2016 wordt een afwaardering van totaal € 5.000 verantwoord.

Overige materiële vaste activa (maatschappelijk nut)
In 2016 hebben er geen vermeerderingen en verminderingen plaatsgevonden

Financiële vaste activa

Conform de aanpassing in de BBV worden met ingang van 2016 de 'bijdragen aan activa in eigendom van derden verantwoord onder de Immateriële vast activa. In de jaarrekening 2015 stonden deze verantwoord onder de Financiële vast activa.

Het verloop van de boekwaarde is als volgt:

Overige langlopende leningen
De vermeerderingen en verminderingen over 2016 betroffen:

De verstrekte overig langlopende leningen bestaan met name uit leningen aan het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten in het kader van het project Particuliere woningbouwverbetering.

Overige uitzettingen langer dan één jaar
De vermeerderingen en verminderingen over 2016 betroffen:

De boekwaarde van de overige uitzettingen van langer dan één jaar betreffen starters leningen, aandelen BNG en Vitens.

VLOTTENDE ACTIVA

Voorraden

Conform de BBV is met ingang van 2016 de balanspost 'Niet in exploitatie genomen gronden' komen te vervallen. Dit betekent dat deze gronden geherrubriceerd zijn van de 'Voorraden' naar 'Gronden en terreinen' bij de materiële vaste activa (€ 7.182.000).

Het verloop van de boekwaarde is als volgt:

Onderhanden werk: in exploitatie genomen bouwgronden
De vermeerderingen en verminderingen over 2016 zijn opgenomen in de Staat van onderhanden werken die als onderdeel van bijlage 6.3.2 “Investeringskredieten” is opgenomen.

Voorraad gereed product
De voorraad gereed product ad € 39.000 bestaat uitsluitend uit de nog aanwezige voorraad stenen Raadhuis van de dienst Bestuur.

Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan een jaar

Deze uitzettingen ad € 25.923.000 bestaan uit:

• vorderingen op openbare lichamen (€ 13.351.000);
• overige vorderingen (€ 12.573.000)

De vorderingen op openbare lichamen bestaan voornamelijk uit:

De overige vorderingen bestaan uit:

Liquide middelen

Overlopende activa
De overlopende activa bestaan uit:

De overlopende activa met een specifiek bestedingsdoel worden toegelicht in bijlage 6.6.

VASTE PASSIVA

Eigen vermogen
Het eigen vermogen van de gemeente bestaat ingevolge artikel 42 van het  BBV uit de reserves en het resultaat na bestemming volgend uit de programmarekening. Dit bestaat uit de volgende componenten:

Algemene reserves
De algemene reserves bestaan in de eerste plaats uit de buffer algemene reserve, ongebonden waarvan de omvang minimaal € 3.500.000 moet zijn. Daarnaast is er een algemene reserve gebonden die in de loop der jaren gevormd is met voordelige resultaten uit het verleden (o.a. verkopen van aandelen in het toenmalige gemeentelijke energiebedrijf en de toenmalige gemeentelijke centrale antenne inrichting en de aandelen in de NV Bouwfonds). Het verloop van deze algemene reserve ziet er als volgt uit:

Het rekeningresultaat 2015 na bestemming bedroeg € 6.016.000 en is toegevoegd aan de algemene reserve.

Overige bestemmingsreserves
Een bestemmingsreserve is een reserve waaraan door de raad een bepaalde bestemming is gegeven. De beklemde reserves – dit zijn reserves die een relatie hebben met specifiek omschreven activa en waarvan de jaarlijkse verminderingen gebaseerd zijn op de afschrijvingsbedragen van die activa – maken hiervan onderdeel uit. Het verloop van deze reserves ziet er als volgt uit:

De belangrijkste toevoegingen en onttrekkingen zijn:

Bijlage 6.4 geeft een overzicht van alle reserves van de gemeente en de mutaties die hierin in het verslagjaar plaats hebben gevonden. In deze bijlage is een toelichting opgenomen over onder meer het doel van elke reserve en het verloop van de reserve in het verslagjaar.

Voorzieningen
Voorzieningen worden gevormd voor:

1. verplichtingen en verliezen waarvan de omvang en risico's op de balansdatum onzeker zijn, doch redelijkerwijs zijn in te schatten;
2. op balansdatum bestaande risico´s terzake van tot bepaalde te verwachten verplichtingen of verliezen waarvan de omvang redelijkerwijs is in te schatten;
3. kosten die in een volgend begrotingsjaar zullen worden gemaakt, mits het maken van die kosten mede zijn oorsprong vindt in het begrotingsjaar of in een voorafgaand jaar en de voorziening strekt tot gelijkmatige verdeling van lasten over een aantal begrotingsjaren;
4. de bijdrage aan toekomstige vervangingsinvesteringen, waarvoor een heffing wordt geheven.

De belangrijkste toevoegingen en onttrekkingen zijn:

Zoals al bij de activa is vermeld, zijn de voorziening planexploitaties en de spaarvoorziening rioleringen in mindering gebracht op de relevante activa. Deze twee voorzieningen zijn daarom ook niet in deze tabel opgenomen.

Bijlage 6.5 geeft een overzicht van alle voorzieningen van de gemeente. In deze bijlage is een toelichting opgenomen over het doel van elke voorziening en het verloop van de voorziening in het verslagjaar.

Vaste schulden met een rentetypische looptijd van een jaar of langer
De langlopende schulden zijn onder te verdelen in geldleningen en waarborgsommen conform onderstaan overzicht:

Het verloop van de boekwaarde van de onderhandse leningen is als volgt:

In paragraaf 4.4 (Financiering) is ingegaan op de financiering van de gemeente en de bovengenoemde mutaties in de vaste schuld. Tevens wordt verwezen naar bijlage 6.7 “Langlopende schulden” van de balans. In overeenstemming met artikel 56 van het BBV wordt hierbij vermeld dat de rentelasten van de bovengenoemde onderhandse leningen € 5.417.000 bedragen.

Netto vlottende schulden met een rentetypische looptijd van korter dan een jaar
Deze zijn als volgt:

De banksaldi hebben betrekking op de saldi van de rekeningen die worden aangehouden bij de Bank Nederlandse Gemeenten.

De specificatie van de overige schulden is als volgt:

Overlopende passiva
Onder de overlopende passiva bestaan uit:

De overlopende passiva met een specifiek bestedingsdoel worden toegelicht in bijlage 6.6.